7 Kasım 2007 Çarşamba

fatiha tefsiri

ALLAH'ın Adı ile... TEFSİR DERSLERİ...Dendiki..

Kur'an ayetleri Muhkem ve mutesabih ayetLer olmak uzere ik ikısma ayrılır .Mutesabih ayetler birden fazla manası olan ve okundugu gibi acıklanamayacak olan ayetler demektir ,mutesabih ayetler zahirine gore tefsir edilmez,Allaha Ve ALlahın muradına uygun bir şekilde manası arastırılarak tefsir edilir .Muhkem ayetler ise tek bir manası olan ve okundugunda insanın aklına baska anlamlar tahayyul ettirmeyen ayetlerdir .
Bu nedenle alimler tefsir konusunda yeterince arastırma yaptıktan sonra ayeti tefsir ediyor ve en yakın manası sudur diyor,ancak kesin manası budur demiyorlar cunku Allahın bu ayetteki muradını kesin olarak bilemiyorlar...

EL Mukaddime: Muhammedin ummetini kuranla sereflendiren ve kuranı inatcılardan,Kuran dusmanlarından koruyan Alemlerin Rabbine hamdolsun.Kuran kiyamete kadar kalacak olan tek semavi kitaptır,ancak diger semavi kitaplar tahrife uğramışlardır.Kuranı kerim Kıyamete kadar sapasaglam bir sekilde kalacaktır şayet tahrife uğratılırsa anında anlaşılır ve duzeltilir.
Bazı şahıslar Kuran hakkında diyorlarki Kuranı kerimde değişiklikler olmuştur bazı ayetler silinmiş bazı ayetler nesh olunmuştur diyorlar bu gorus doğru değildir Çünkü bununla ilgili çok açık ayet vardır ,ayetin manası ise Sudur ''Biz Kuranı indirdik ve koruyucusu yine biziz..'' Bu nedenle Kuranın Degistirlebileceğine veya degistirildigine inanan şahıs kufre duser.

Tefsir ilmi degerli bir ilimdir bu ilim sayesinde kuranın manasını ogreniyoruz bununla beraber kuranda bulunan butun seri hukumleri ogrenme fırsatı buluyoruz.

Yine tefsir ilmi sayesinde kuranda bulunan ibretler, vaazlar ,bizden onceki ummetlerin basına gelen belalar,Allahın vad(mujde) vaid(azab)inden haberdar edilmekteyiz.Tefsir ilmi sayesinde Kuranın ayetlerinin inis yeri,sebebi,tarihi bu ayetlerin muhkem veya mutesabih ,genel veya ozel NAsih veya mensuh olup olmadıgını ayırtedebilir,kavrayabiliriz.

Tefsir ilmi yukarıda saydıgımız nedenlerden dolayı cok onemli bir ilimdir bu nedenle bizlerde Bu onemli olan ilmi insanlara ulastırma adına Fatiha suresinden başlamak uzere Cez'u Amme yeteseeeluun'un sonuna kadar kısa ve oz bi Şekilde tefsir etmeye çalıştık,tefsir esnasında ayetlerin iniş yeri,sebebi,kiraatteki ihtilaflarıda bildirme geregi duyduk .Bu kitabın isminide '' Eddurrul masun fi tefsir cezu amme yeteseeeluun'' olarak anlandırdık .

Allahtan dileriz ki bu hayırlı ameli bizlerden kabul buyursun...

Tefsirini yapacagımız ilk Sure Fatiha suresidir.Fatiha suresi namaz kiraati ile alakalı oldugu icin cok onemlidir.Fatiha suresinin birden fazla ismi vardır :Fatihatul kitab ,EL-fatiha,Seb'ul Mesani vs isimlerle adlandırılır

Fatiha suresi ,hem namazla alakalı oldugu,hem hastalara sifa niyeti ile okundugu, hem cinlere karsı korunmak, hem buyuye karsı korunmak icin cok onemli bi suredir.Fatiha suresi aynı zamanda dua sayılır bundan dolayı surenin sonunda amin deniyor,fatiha suresi aynı zamanda dua niyeti ilede okanabilir ,umulur ki Allah okuyan sahsın duasını kabul ederde Cehennem azadından uzaklastırır,cunku FAtiha suresinin icerisinde Cehennemden kurtulup cennete girmek icin vesile teskil eden dualar vardır...

Fatiha suresi mekki olan yani mekkede inmis olan surelerdendir, 7 ayetten olusmaktadır .namazdayken şafii mezhebine gore besmele ile baslanması gerekir ama hanefi mezhebine gore besmele ile baslamak farz değildir sunnettir.İmam şafii buna delil olarak diyorki Besmele ayettir cunku her surenin basında bulunuyor sadece et-tevbe suresinin basında bulunmuyor.

FATİHA SURESİ'NİN 1.AYET'İNİNTEFSİRİ

NOT:Biz imam safii'nin gorusunu benimseyip ilk ayet olarak besmele-i serif'in tefsirini yaptık.

ALLahın yardımını,bereketini bekleyerek Baslıyorum demektir. Zaten butun alimlerin adeti budur her hayırlı ise baslarken veya kitap yazmaya baslamadan evvel besmeleden istiane bekleyerek baslarlar. ALLAH kelimesi ise ,ŞEriki olmayan ibadete mustehak olan zata delalet eden bir isimdir.Allahın butun isimleri bir sıfattan gelmedir Sadece ALLAH ismi boyle degildir.Buna ''Muştak Değildir'' denmektedir, yani ARapca lugatında muştak,başka manadan gelen demektir. Ama Allah kelimesi baska sıfattan Gelen bir kelime değildir. ALLAH yaratmaya kadir olan varetmeye kadir olan demektir.

ER_RAHMEN:Yani dunyada Allahın rahmetinin KAfir-Musluman ayırtetmeksizn ulasmasıdır,ancak kıyamette ALLAHın rahmeti sadece muslumanlaradır ALLah ayette mealen ''Dunyada rahmetim herseyi kapsar ancak ahirette sadece muttakin yani muslumanlaradır'' Gercektende kafirlere bakıldıgında muslumanlardan daha bolluk icinde yasamlarını surduruyorlar evleri,arabaları,maddiyatları muslumanlardan kat kat daha iyi ve moderndir.İste butun bu nimetlerin tamamı ALlahtan gelmedir ancak ahirette bunlardan zerre miskal faydalanamazlar.ALlah ayette mealen soyle buyurmaktadır ''Cehennem ehli ,cennet ehline soyle seslenmektedir:''Bize ,Allahın size rızıklandırdıklarından veriniz .'' Cennet ehli ise cevaben derler ki :''Allah bu rızıkları kafirlere haram kılmıstır.''
Kısaca ozetleyecek olursak ALlahın er-rahman sıfatı dunyada iken hem muslumanları hemde kafirleri muhatap alır ancak bu sıfatın tecellisi ahirette sadece muslumanlara hastır.

ER_RAHİM:Allahın bu sıfatı ise SAdece muslumanlara has bir sıfattır yani Allahın muslumanlara hem dunya hem ahirette rahmet etmesidir.Ornegin Allah muslumanlara dunyada da Mal,evlat,ev,araba vs nimetler vermektedir,bununla beraber iman uzere olurlerse Sonsuz sekilde Allahın Er-rahim sıfatının tecellisi olarak Cennette ebediyyen nimetlendirileceklerdir cunku bu Allah'ın Va'd-idir..

BEsmele cumlesinde Allahın 3 tane ismi vardır ,ALLAH,ER_RAHMEN ve ER_RAHİM...ALLAH'ın isimleri coktur ,Türkiyede inanıldıgı gibi 99 degil daha fazladır, ancak bu 99 ismin bir ozelligi vardıır, bundan dolayı ALLAH'ın 99 ismi var deniyor , bu 99 ismin ozelligi nedir ? Peygamber efendimiz hadiste de bildirdigi gibi kim bu isimleri bilip, inanıp,manaları ile beraber ezberlerse Allahın izni ile azapsız Cennete girer.Diğer isimlerde bu ozellik bulunmuyor sadece ''Esma-ul husna'' olarak tabir edilen isimlerde bu ozellik soz konusudur.

ALlahın isimlerinden oyle isimler vardır ki Allah'tan baskasına kullanılmaz bunlar 10 tanedir: Allah,el-Rahman,EL-gafur,EL-muhyi,el-kuddus ,MAlikul mulk,eL-selam,zul celali vel ikram,el-mumit,EL-rezzak. Bu durumda ,saydıgımız bu isimlerinAllahtan baskası hakkında kullanılmasının caiz olmadıgı bilinmesine ragmen Allahtan baskası hakkında kullanılması kufurdur .Ancak bazı isimler vardir ki Allahın isimlerinden olmasına ragmen Allahtan baskasına hakkında kullanmak caizdir. MeseLa ''Rahim'' ismini Kuranda Peygamber efendimiz hakkında kullanılırken gorebiliyoruz. Nitekim ayette Allah mealen soyle buyurmaktadır ''Muminlere karsı Rauf ve Rahimdir'' burda gecen rauf ve rahim ismleri normalde Er-rauf ve Er-rahim olarak Allah hakkında kullanılmaktadır ancak rauf ve rahim olarak insanlar hakkında kullanabiliriz bu sekilde kullanılması caizdir.Ornekler cogaltılabilir...

Besmeleden once cekilen Euzu Billahi mineşşeytanirracim istigase'sinin manası ise şudur ''Şeytanın şerrinden Allah'a sıgınırım'' .Ancak Euzu Lafzı kurandan bir deyim değildir ve bu Alimlerin icmaı ile sabittir.ALimlerin coguna gore Kur'an-a başlamadan once ''Euzu Billahi minesseytanirracim''istigasesini okumak sunnettir. Ancak bazı alimler,kuranın sonunda Cekilmsinin sunnet oldugunu soylemislerdir.Guclu olan gorus ise basta okunmasıdır.

ŞEriata gore hayırlı olan herhangi bir amele baslamadan once Besmele cekmek sunnettir.Ancak buı amel hakkında besmele ile baslanmaması hakkında herhangi bir ayet veya hadis varsa o zaman besmele ile baslanmaz ,emredildigi gibi yapılır .Örnegin NAmaza BAslarken besmele ile değil ''Allahu EKber'' ile başlarız çünkü bu hayırlı amel olmasına ragmen emredilen sey besmele ile baslamak değil Allahu Ekber ile baslamaktır.Bu konudan yola cıkarak sunu soyleyebiliriz ki yapılan amel hayırlı bir amel değil,haram veya mekruh olan bir amel ise besmele ile baslamak caiz değildir.MESela icki icmeye baslarken besmele cekmek caiz değildir.Hatta bazı hanefi alimleri demislerrdirki icki icmeye baslamadan once besmele cekmek kufurdur ,ancak bizler su acıklamayı yapma gereksinimi duyuyoruz :Eger sahıs icki icmeye baslamadan once besmele cekerse ve burdaki kasıt BEreketlenme kastı ise direk kufurdur.Ancak İCki icmeye baslamadan once cekilen besmele, ickinin zararlarından korunmak amacını guduyorsa bu durumda besmele cekilmesisahibini harama dusurur kufre degil.Yine kumar oynamaya baslamadan once besmele cekmek kufurdur.Aynı sekilde mekruh olan bir olaya baslamadan once besmele cekilmesi mekruhtur....

FATİHA SURESİ 2.AYET'İNİN TEFSİRİ

Allah'ın mecbur olmadıgı halde biz muslumanlara verdigi nimetlerden dolayı dil ve beden ile sukrederiz.Allah bizlere dil,kulak,mal-mulk vs nimetler vermistir ,Muslumanlara cennet nimetini verecektir butun bunlar Allahın vermek zorunda oldugu nimetler degildir Allah mulkunde diledigi gibi tasarruf edendir .Allah dileseydi Bunları vermeyebilirdi bununla beraber kimse neden vermiyor gibi bir soruyu sorma curetinde bulunamazdı.Cunku Mulk Allahındır diledigi gibi tasarruf eder.Ancak Mulk ALLahın oldugu gibi Allah celle celaluhu Adil-i mutlaktır Yapılanları karsılıksız bırakmak bi yana fazlası ile karsılıgını verendir .İste butun bunlardan dolayı Alllaha hamd-u senalar ederiz

Şukur iki kısma ayrılmaktadır 1)Farz olan sukur 2)Sunnet olan sukur

Farz olan sukur :Allahın bizlere verdigi nimetleri dogru yolda ,Allahın rızasının olduğu yerlerde kullanmaktır bu is efarz olan sukurdur bunu yapmayan isnan Allahın verdiği nimetlere nankorluk etmis olur ki buda haramdır.bunu ornekle pekistirecek olursak mesela Allahın bizere vermiş oldugu en buyuk nimetlerden biri olan gozlerimizi haram yollarda kullanmamak farz olan sukurlerden biridir.Ornekler cogaltılabilir.
Sunnet olan sukur :Allahın bize verdigi nimetlerden dolayı Alahı dille zikretmek ,Allaha hamdetmektir.

Rabb'ul-Alemin:Alemlerin yaratıcısı demektir. burada gecen ''Alem'' Allahtan baska herseydir ,yani Allahın yarattıgı herseye Alem denir. Zaten kelimenin terim anlamıda :Alem,yani alamet, isaret Allahın varlıgına, yaratıcılıgına bir delil demektir .MEsela insan bir alemdir insana bakıldıgı zaman ,yaratılısındaki mukemmellige goz atıldıgı zaman Allahın yaratıcılıgının ,kudretinin,varlıgının ispat-isaret(alem)lerini gorebiliriz.


FATİHA SURESİ 3.AYET'İNİN TEFSİRİ


ER_RAHMEN:Yani dunyada Allahın rahmetinin KAfir musluman ayırtetmeksisizn ulasmasıdır,ancak kıyamette ALLAHın rahmeti sadece muslumanlaradır ALLah ayette mealen ''Dunyada rahmetim herseyi kapsar ancak ahirette sadece muttakin yani muslumanlaradır''

ER_RAHİM:Allahın bu sıfatı ise SAdece muslumanlara has bir sıfattır yani Allahın muslumanlara hem dunya hem ahirette rahmet etmesidir.Ayette mealen soyle gecmektedir ''Mu'minlere rahmet eden''. Allahın Er-rahman ismi Er-rahim isminde daha genis ve daha ustundur.

FATİHA SURESİ 4.AYET'İNİN TEFSİRİ
Yani Allah Kıyamet gununun Maliki,yaratanıdır .Dolayısı ile Allah hem dunya hemde ahiretin yaratanıdır.burda sadece ahiretin gecmesinin sebebi ise :ahiretin dunyadan daha ustun oldugunu belirtmektir..Dolayısı ile Allah boylesine dunyadan daha buyuk ve onemli bir seyin yaratanı olduguna gore ,dunyanın hayli hayli yaratanıdır burdan bu zaten anlasılır ,cunku daha buyuk ve onemli bir seyi yaratmaya kudreti olan Allahın ,dunyayı yaratmayada kudreti vardır.

FATİHA SURESİ 5.AYET'İNİN TEFSİRİ

Yani ibadet sadece Allaha mahsustur.Burada gecen istiane yani yardım dileme iki turludur OZel yardım: Sadece Allahtan İsteneeck olan ve Allahın yaratması ile gerceklesecek olan yardım dileme tarzıdır buda Allaha mahsustur,bu tarz bir yardım sadece Allahtan istenir.Ancak normal yardım bir insanın baska biir isnandan yardım manası ile yardım istemektir mesela Ali'nin omerden ilecını icirmesi icin yardım dilemesidir buda normal yardımdır istenmesinde de herhangi bir sakınca yoktur.Gunumuzde bazı insanlar Allahtan baskasından yardım dilemenin kufur oldugunu soylemektedirler bu iddia tamamen asılsızdır cunku biz insanlar Allahtan baskasından yardım diledigimiz zaman baskasının istenen seyi yaratamayacagını biliyoruz ,nasıl ki hastalanan bir insan yardım istemek icin doktora gidiyor ancak sifayı Allahtan bekliyor ve biliyor ki doktor sadece sebep olabilir ,yaratmak fiili tamamen allaha mahsustur diger yardım isteme meselelerinde de durum hasta-doktor olayından farksızdır.Mesela Ben Allaha dua ederken Peygamberimizi aracı kılarak dua edebilirim cunku Biliyorum ki Peygamber efendimiz Allah nezdinde En degerli yaratıktır dolayısı ile onunla Allaha dua edersem Benim Allah indindeki degerimden dolayı değil ,Peygamber efendimizin Allah indindeki degerinden dolayı Allah dualarımı kabul edebilir,bu durumda Allah'a dua ederken ,Allahın sevdigi insan veya isnanları ,duaların kabulu icin aracı kılmaktır.BEnzetme amacı gutmeden bir ornekle pekistirelim bu konuyu ,mesela ben cok sevdigim bir insanla küstügüm zaman barısmak icin direk kendim gitmem ona o arkadasımın en sevdigi dostunu yollarım sonra kendim giderim belki o zaman o dostunun hatırı icin beni affedebilir.Baskasından yardım dilemenin caiz oldugunu bildirn bir hadiste Peygamber efendimiz mealen soyle buurmaktadır ''Hastalandıgınız zaman sabredebiliyorsanız sabredin ,sayet sabredemiyorsanız bir hekime basvurun'' bu hadistende anlasılacagı uzere baskasından medet-yardım dilemek gayet olagan dinin cizgileri icinde bir konudur.

Peki madem yardım dileme konusu bu kadar acık ve anlasılması zor olmayan bir konuda neden bu insanlar Allahtan baskasından yardım dilemenin kufur olacagını soylemektedirler .Bu olayda bunların ne kadar cahil oldugunu Allahtan baskasından yardım dilemenin ibadet manasına gelecegini soyleyerek ''İbadet''in manasını kavramaktan ne kadar uzak oldugunu bizlere gostermektedirler cünkü ibadet baskasından yardım dilemek değildir ,sadece itaat etmek demek değildir,onların bu asılsız sozlerine bakılacak olunursa musluman bir insan bulmak zor olurdu cunku memur -amirine ,cocuk-annesine ,ogrenci-ogretmenine bir yerde mutlaka itaat ediyordur ,hatta kendileride bunları yapıyorlardır ,o zaman olaya daha mantıklı bakıp insaf sahibi olmak gerekmektedir...

FATİHA SURESİ 6.AYET'İNİN TEFSİRİ
Bu ayetin meali ise dua vardır yani ''Ey Allahım bizleri islam dini uzerinde sabit kıl ve olunceye kadar bu durumda iman ile kalalım'' Allah baska bir ayetin mealinde soyle buyurmaktadır ''Sakın islam dini dısında baska bir din uzere olmeyin'' yine baska bir ayetine mealinde buyuruyorki '' Olunceye kadar islam dini uzere kal''

FATİHA SURESİ 7.AYET'İNİN TEFSİRİ
Yani:Peygamberlerin,meleklerin dini olan islam dini uzere bizleri sabit kıl.Cunku butun peygamberr ve meleklerin dini islamdır.

Burada gecen hak yoldan kasıt Peygamberlerin,meleklerin yoludur .Yahudi veya hristiyanların yolu değildir .Cunku bu ayette gecen Allahın gadab ettigi kavimden kasıt yahudilerdir Delalette olanlardan kasıt ise hristiyanlardır...

Fatiha suresinin sonunda ''Amin'' diyoruz. Amin lafzı fatihadan bir ayet değildir ancak Peygamberimiz bir hadiste mealen soyle buyurmaktadır ''İmam Fatihayı bitirdigi zaman sizde amin deyiniz'' yine baska bir hadiste mealen Peygamber efendimiz soyle buyurmaktadır ''İmamdan sonra amin diyen kimse sayet amin lafzı meleklerle beraber soylenirse Allah o kisinin gunahlarını affeder...

Hiç yorum yok: